جذب جیوه از خاک آلوده توسط بوته برنج، مطالعه موردی: مزارع شهرک صنعتی آمل

جیوه یکی از سمّی ترین عناصر سنگینی است که در بسیاری از صنایع تولید و به محیط دفع می شود. مطالعات اندکی در رابطه با تجمع جیوه در خاک و ضریب تجمع زیستی و انتقال آن به گیاه برنج کشت شده در مناطق صنعتی صورت گرفته است. لذا با این هدف در این تحقیق به طور تصادفی از 10 مزرعه برنج اطراف شهرک صنعتی آمل که چندین سال با فاضلاب این شهرک آبیاری می شدند، نمونه برداری با سه تکرار صورت گرفت. غلظت جیوه در نمونه های خاک و گیاه با استفاده از دستگاه آنالیز جیوه پیشرفته leco مدل 254ama مطابق روش استاندارد astm d-6733  سنجش شد و پارامترهای کیفی خاک اندازه گیری شدند. متوسط غلظت جیوه در خاک مزارع 0/012± 0/031 میلی گرم در کیلوگرمبه دست آمد. میانگین غلظت جیوه در ریشه، ساقه و دانه به ترتیب 0/0163±0/074، 0/008±0/058 و 0/0083±0/051 میلی گرم در کیلوگرماندازه گیری شد. همچنین ضرایب انتقال و تجمع زیستی جیوه به ترتیب کمتر از 1 و 2/46 محاسبه شد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط مثبت و معنی داری بین غلظت جیوه درخاک با دانه و ارتباط منفی و معنی دار بین ph و غلظت جیوه در خاک و ریشه وجود دارد. با توجه به یافته های این تحقیق می توان گفت که گیاه برنج قابلیت بالایی برای جذب جیوه از خاک دارد.